Z początkiem 2022 roku, zaczną obowiązywać nowe przepisy, nadające Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych nowe uprawnienia. Będą to swoiste narzędzia do pozyskiwania niezbędnych danych do weryfikowania słuszności przyznawania świadczeń z L4.
Jakie uprawnienia otrzyma ZUS?
Nowelizacja ustawy z dn. 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, przewiduje możliwość kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich.
Tym samym ZUS będzie mógł:
- Skierować osobę przebywającą na zwolnieniu lekarskim na badanie do lekarza orzecznika lub konsultanta, w celu potwierdzenia zasadności wystawienia L4. Przepis ten zaczął obowiązywać już od 5 października 2021 roku. ZUS może nakazać takie konsultacje drogą mailową lub inną formą elektroniczną.
- Pozyskać dane i informacje od ubezpieczonego lub płatnika składek, niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku, jego wysokości i podstawy wymiaru. Przepis wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku.
Kontrola ta dotyczy głównie pracowników, zatrudnionych u więcej niż jednego pracodawcy. Ma ona na celu ustalenie, czy pracownik w czasie trwania okresu na L4, nie pracował w którymś z zakładów pracy.
Warto podkreślić, iż ZUS będzie mógł uzyskać w/w dane wyłącznie od pracodawców lub płatników składek. Zakład Ubezpieczeń nie będzie mógł zbierać danych z innych instytucji tj. np. Banków czy Operatorów sieci komórkowych.
Ważną kwestią jest również czas trwania zwolnienia. Kontrolowane będą głównie osoby, przebywające na zwolnieniach wystawionych na czas powyżej 30 dni.
Co się stanie, gdy ZUS zakwestionuje świadczenie?
Jeśli Zakład Ubezpieczeń uzna na mocy przeprowadzonej kontroli, iż doszło do wyłudzenia lub niesłusznego przyznania świadczenia, może zażądać zwrotu świadczenia wraz z odsetkami. Przed nowelizacją ustawy, zasadność zwrotu świadczenia wraz z odsetkami była niejednokrotnie kwestionowana. Od stycznia 2022 roku przepisy będą jasno stanowić o obowiązku zwrotu świadczenia przez osoby, które pobrały je niesłusznie.