praca

Aktualności z rynku pracy

Czy to już wypalenie zawodowe?

Pracownik, czerwiec 24, 2016
Wypalenie zawodowe

Współczesny pracownik pracuje coraz więcej i coraz dłużej. Towarzyszą jego pracy różne zjawiska, niekoniecznie pozytywnie wpływające na jego efektywność. Jednym z nich jest stres i wypalenie zawodowe. Zwłaszcza wypalenie zawodowe może skutecznie z dobrego pracownika zrobić osobę nienadającą się do dalszej pracy. Czym jest wypalenie zawodowe? Jak się objawia? Co je powoduje?
Kiedy praca zaczyna męczyć, drażnić, nie przynosi efektów i zadowolenia, to ważny sygnał, że może to być wypalenie zawodowe. To właśnie to zjawisko sprawia, że nie chce się przychodzić do pracy, nie chce się mieć

kontaktu ze współpracownikami. Wypalenie zawodowe to stan, w którym cierpi i psychika, i fizyczność. Organizm pracownika jest wyczerpany, osłabiony, może częściej chorować. To wynik długotrwałego oddziaływania stresu. Stres natomiast może być wynikiem niedopasowania do sytuacji w pracy, przeciążenia obowiązkami zawodowymi, stawianiem czoła wygórowanym wymaganiom czy oczekiwaniom pracodawcy, niezdrową atmosferą między współpracownikami. Długotrwały stres nie tylko źle wpływa na nasza psychikę, ale także na ciało. W czasie

odczuwania silnego stresu człowiek źle się odżywia (często występują zaburzenia łaknienia- albo się za dużo je, albo zbyt mało), występują problemy ze snem (albo za mało, albo za dużo), nie buduje się prawidłowo relacji z najbliższymi bądź z otoczeniem w pracy. Długotrwały stres silnie oddziałuje także na psychikę pracownika, często odbijając się na samoocenie, ocenie swojej pracy, ocenie pracy współpracowników, poczuciu własnej wartości. Wypalony pracownik nie sięga do wszystkich swoich zasobów, nie wykorzystuje ich w sposób prawidłowy.
Należy podkreślić, iż każdy człowiek może inaczej odczuwać objawy wypalenia zawodowego. Może to być na przykład ciągłe zmęczenie połączone z potrzebą dużej ilości snu, albo wręcz przeciwnie zmęczenie połączone z brakiem snu. Może to być poczucie osamotnienia w walce z wyzwaniami zawodowymi lub poczucie bycia ciągle atakowanym, wykorzystywanym lub przeciążonym nadmierną ilością obowiązków. To może powodować nasilenie się frustracji czy irytacji na zastaną sytuację.
Specjaliści zajmujący się i badający zjawisko wypalenia zawodowego pogrupowali przesłanki tego stanu na trzy fazy, które odpowiadają postępowi i nasileniu wypalenia. Według Christiny Maslach, wieloletniej badaczki wypalenia zawodowego, pierwszą fazą jest stadium wyczerpania emocjonalnego. Przejawia się ono w poczuciu nadmiernego zmęczenia i wyczerpania sił, zasobów. Pracownik dotknięty wypaleniem zawodowym w pierwszej fazie możne mieć poczucie wyeksploatowania zawodowego i braku możliwości regeneracji sił.
Drugą fazą jest stadium depersonalizacji i cynizmu. Faza ta najbardziej odbija się na relacjach ze współpracownikami lub klientami, pacjentami, kontrahentami. Jej cechą charakterystyczną jest dystans między wypalonym pracownikiem a właśnie osobami, z którymi współpracuje. Rozluźniają się więzi emocjonalne, pracownik nie chce się integrować z innymi, odsuwa się od nich, może unikać kontaktów nie tylko zawodowych, ale i towarzyskich.
Trzecią, najwyższą i najbardziej dotkliwą dla osoby wypalonej fazą jest brak poczucia osobistych osiągnięć i kompetencji w związku z wykonywaną pracą. Negowanie swoich osiągnięć, kompetencji zawodowych, obniżenie poczucia wartości szybko skutkuje brakiem kontroli nad tym, co się robi, nad obowiązkami zawodowymi. To faza bardzo niebezpieczna także dla psychiki człowieka, w której bardzo łatwo wpada się w depresję.
Kto jest najbardziej narażony na wypalenie zawodowe? Otóż problem ten najczęściej dotyka tych pracowników, którzy w swojej pracy mają kontakt z ludźmi, czyli nauczyciele, lekarze, pielęgniarki, pracownicy socjalni czy psychologowie. Jednak nie należy bagatelizować pierwszych objawów świadczących o wypaleniu zawodowym u przedstawicieli innych zawodów, bowiem tak naprawdę narażeni na wypalenie są wszyscy. Co ciekawe, wypalenie może dotknąć każdego, bez względu na wiek czy wykształcenie. Niestety, jak wskazują badania, wypalenie dotyka coraz młodszych pracowników. To także zjawisko trawiące częściej osoby neurotyczne, wrażliwe, o niskim poczuciu własnej wartości czy zależne. Warto także pamiętać, że osoby ambitne, energiczne mogą odczuwać wypalenie, o ile ich potencjał nie będzie odpowiednio wykorzystany przez pracodawcę.
Jak więc radzić sobie z wypaleniem zawodowym? Jeśli ocenia się swój stan na pierwsze stadium, gdy ma się poczucie, że jeszcze nie jest tak źle, warto poszukać sobie jakiejś pasji, hobby, które odciągnęłoby naszą uwagę od tego, co się dzieje w pracy. Warto także porozmawiać o swoim problemie z osobami bliskimi, z zaufanymi współpracownikami, a nawet z przełożonym, o ile jest on osobą kompetentną i świadomą zagrożenia wynikającego z takiego stanu pracownika. W przypadku bardziej zaawansowanych faz, wskazanym jest skontaktowanie się ze specjalistą (np. psychologiem), który pomoże poradzić sobie z problemami, które zdają się przerastać pracownika. To także dobry moment na dłuższy urlop, wyjazd z daleka od miejsca zamieszkania i pracy, zmianę otoczenia, środowiska, przebywanie w otoczeniu osób niezwiązanych z pracą.

4 komentarze “Czy to już wypalenie zawodowe?”

  1. najlepiej pisze:

    Trzeba znaleźć sobie taką pracę, która nigdy nam się nie znudzi wtedy nigdy nie poczujemy wypalenia zawodowego.

  2. tutuut pisze:

    chyba kazdy z nas spotkal sie kiedys z czyms takim..

  3. Janek pisze:

    Dobry artykuł 🙂

  4. beznadziejna pisze:

    Mam dopiero 23 lata a już jestem w trzeciej fazie wypalenia zawodowego, z powodu niewykorzystanego potencjału oraz pomysłów na rozwój firmy… Dzięki szefie…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.